ŚRODA  6.05

TEMATYKA:  JAK POWSTAJE KSIĄŻKA ?

1.Zabawa na powitanie – utrwalenie piosenki pt .” Moja planeta ”   https://youtu.be/pdDT_e2Hqls

2. Gimnastyka rodzic z dzieckiem - JK Sport Zabawy z dzieckiem w domu Odc. 3 Ćwiczenia w dwójkach https://youtu.be/FacAJxiIzh4

3.Jak powstaje książka? – rodzic zaprasza dziecko do uważnego słuchania utworu:  mówi mu , że dowie się, w jaki sposób powstaje papier i jak kiedyś pisano książki. Prosi, aby dziecko postarało  się zapamiętać jak najwięcej informacji .

Pan drukarz zaczerpnął białą maź i wylał ją na kwadratowe sito.

 – To jest pulpa – powiedział uroczystym tonem.

 – Dawniej robiło się ją ze starych szmat – rozdrobnionych i rozpuszczonych, a teraz robi się ją z drewna. Te białe włókna to celuloza. Nadmiar wody ocieka i po wyschnięciu tworzy się papier. Dzieci z niecierpliwością przyglądały się ruchom pana drukarza. Drewniany kołowrót podobny do dziadka do orzechów, tylko większy, zgrzytnął i dwie grube deski ścisnęły sitko, na które przed chwilą wylała się papierowa pulpa. – Oto wyschnięta pojedyncza kartka. – Pan Borys, pracownik muzeum, podał dzieciom dwie grube kartki. – Właśnie z powodu sposobu, w jaki powstawał dawniej papier, nazwano go papierem czerpanym. Był bardzo drogi. Dlatego także książki były bardzo drogie. Wszystko wykonywano ręcznie. Z kotła zaczerpywano pulpę, a następnie na sicie, przygnieciona prasą, czyli ciężkimi deskami, ociekała z wody. Po wyschnięciu powstawała kartka, jak ta. Najpierw Ada, a potem Adam zaczerpnęli białą maź z beczki, a potem po kolei kręcili wielkim kołowrotem prasy, aby wycisnąć z sita nadmiar wody. Po chwili ich kartki schły na sznurku. A taki sposób powstawały pierwsze książki. Pan drukarz usiadł przy wielkim biurku, zaostrzył gęsie pióro, umoczył w atramencie w specjalnym zbiorniczku zwanym kałamarzem i napisał imiona: Ada i Adam.

– A teraz wasza kolej – powiedział i dodał:        

– Każde pióro służyło do innego rodzaju atramentu. Kolory atramentów wytwarzano ze sproszkowanych roślin i minerałów. Najdroższy był niebieski. Najdroższy, gdyż najtrudniej było zdobyć odpowiednie minerały. Dzieci napisały gęsim piórem swoje imiona. Adam narysował również uśmiechniętą buźkę, Ada zaś pyszczek kota. Wujek Alfred złożył zamaszysty podpis z piękną literką A, którą ozdobił gałązką i kwiatkiem.

– Prawdziwa rewolucja w drukarstwie nastąpiła jednak znacznie później, w XV wieku, kiedy to Johann Gutenberg wymyślił specjalną maszynę, a właściwie sposób układania literek.

– Pracownik muzeum wskazał wielkie drewniane urządzenie z kołowrotem, z czymś w rodzaju stołu i ogromną drewnianą ramą. Urządzenie przypominało Adamowi samochód wojskowy, Ada natomiast miała wrażenie, że patrzy na wielkiego smoka, który rozdziawia paszczę.

– Od czasów wynalazku pana Gutenberga literki układało się w specjalnych ramkach w odbiciu lustrzanym, literka po literce, słowo po słowie, zdanie po zdaniu. Była to żmudna praca, ale dzięki niej można było drukować wiele egzemplarzy książki. Przy ręcznym pisaniu pisarczyk, czyli skryba, często przez wiele lat pisał jedną książkę. Gęsim piórem, literka po literce. Dlatego książki były tak rzadkie i drogie.

– A dlaczego trzeba drukować w odbiciu lustrzanym? – spytał Adam.

Pan Borys pokazał odciśniętą stronę i powiedział:

– Prasa Gutenberga działa jak pieczątka. Widzicie czasem na ulicach karetki pogotowia albo straży pożarnej. Mają odwrócone napisy, prawda?

– Żeby można było je odczytać w lusterku samochodowym – ucieszył się Adam.

– No właśnie, tę samą zasadę odkrył prawie sześćset lat temu Gutenberg i w ten sposób zrewolucjonizował drukarstwo. Odbicie lustrzane; pieczątka jak napis na karetce; prasa, która dociska literki do papieru czerpanego i jest książka – podsumował drukarz.

Adam z pomocą wujka przekręcił długą dźwignię prasy, pociągnął specjalną wajchę i strona była gotowa. Po chwili swoją pierwszą stronę do książki wydrukowała również Ada. Zebrani nagrodzili ją oklaskami, gdyż dzielnie sama wprawiła w ruch prasę drukarską Gutenberga. Ada odczytała fragment z wydrukowanej przez siebie strony: Czcionce pięknie tej podziękuj. Atramentu zręczny taniec Złożył z liter długie zdanie.

– A teraz – oznajmił wujek – cofamy się do samego początku. Książka powstawała na papierze, papier musiał być zadrukowany. Potem introligator ją zszywał tak jak krawiec tkaninę. Dziś robi to maszyna. Wcześniej wszystko wykonywano ręcznie i stopniowo ulepszano. Współcześnie książkę pisze się na komputerze i można ją wydrukować w domu. Literki można zmieniać, wklejać obrazki, rysować na pulpicie.

– Można robić, co się chce – stwierdził Adam.

– Wystarczy myszka albo rysik.

– Albo nawet sam palec – dodała Ada.

– Palec to najlepszy rysik. – Zgadza się – stwierdził Alfred

– ale każdą książkę trzeba najpierw wymyślić. A kto wymyśla, a potem pisze książki?

– Skryba? – zaproponował Adam. – Drukarz? – zastanawiała się Ada. I po chwili dodała z entuzjazmem:

– Już wiem, autor! – Tak jest, autor, czyli pisarz. W takim razie cofamy się do samego początku, czyli do chwili, gdy książka powstaje w głowie autora.

A zatem… – A zatem… – powtórzyła Ada. – A zatem, drodzy Ado i Adamie, również wy zostaniecie autorami i napiszecie swoją pierwszą prawdziwą książkę. – Ale jak to zrobimy? – Zastanowił się Adam, połykają pyszne ciasto drożdżowe, które podawano w barze obok muzeum.

– Już wam mówię. Trzeba zacząć od pomysłu. A pomysł to coś… – Coś, coś… – zastanawiała się Ada.

 – Coś, o czym chce się opowiedzieć innym ludziom, jakaś bardzo ciekawa historia – stwierdził Adam. – Znakomicie. W takim razie zastanówcie się, o jakiej pasjonującej, super ciekawej historii chcielibyście opowiedzieć innym ludziom, na przykład dzieciom ze swojej klasy, rodzicom, pani nauczycielce, mamie, tacie albo babci. Potem zamiast gęsiego pióra i papieru czerpanego użyjemy telefonu i dyktafonu. A na koniec wszystko spiszemy i wydrukujemy, a właściwie zrobi to za nas program, który zmieni wasz głos w gotowy tekst. Potem go tylko poprawimy i już. Widzicie, jaką drogę przeszła książka. Od białej pulpy do dyktafonu, który zmienia słowa w zapisany tekst. Do roboty! – Super! – ucieszyły się dzieci.

 – Moja historia jest następująca – zaczęła Ada.

– Wcześnie rano przyjechał po nas wujek Alfred i jak zwykle miał tajemniczą minę. Spodziewałam się, że wymyślił coś fajnego. I nie myliłam się. Pojechaliśmy na wycieczkę. W starym klasztorze, czyli w miejscu, w którym dawno, dawno temu mieszkali zakonnicy, panowie o długich brodach, którzy spędzali czas na modlitwie i pracy, mieści się muzeum sztuki drukarstwa i książki. Pan drukarz wygląda, jakby sam był zakonnikiem z dawnych czasów. Ma brodę i długie ubranie z fartuchem. – A ja mam taką historię – zaczął Adam:

Czcionce pięknie tej podziękuj. Atramentu zręczny taniec Złożył z liter długie zdanie. Dawniej papier był czerpany, Dziś dyktafon w ręku mamy.

Rodzic po przeczytaniu  prowadzi rozmowę z dzieckiem:

• W jaki sposób Ada i Adam pomagali robić papier?
• W jaki sposób tworzono książki przed pojawieniem się nowoczesnych drukarni?

4. Obejrzenie filmiku pt.” Jak powstaje książka? ” https://youtu.be/Oo0bSS0bNIs

5. „Kto tworzy książkę?” – rozmowa  na podstawie ilustracji w KZ 66–67. Rodzic prosi dziecko, aby odszukało na ilustracjach postaci, których nazwy zawodów będzie wymieniać. Dziecko  dokonuje analizy głosek  ( głoskuje ) nazwy zawodów związanych z powstaniem książek: autor, ilustrator, wydawca , redaktor, grafik, drukarz .Dziecko wskazuje  ilustracje, określa, jakie czynności wykonuje  dana osoba w procesie powstawania książki.

6. Praca z KP4.6a – umieszczanie nalepek w brakujących miejscach, czytanie wyrazów.

    Praca z KP4.6b – uzupełnianie nalepkami ilustracji regału z książkami.

7. Konkurs z pytaniami  - rodzic zadaje pytania , a dziecko stara się na nie odpowiadać :

• · Dokąd idziesz, gdy chcesz kupić książkę?
• · Dokąd idziesz, gdy chcesz wypożyczyć książkę?
• · Jak nazywa się osoba, która pisze wiersze?
• · Jak nazywa się osoba, która pisze książki?
• · Jakie informacje znajdują się na okładce książki?
• · Kto to jest ilustrator?
• · Jakie znasz nazwiska autorów piszących utwory dla dzieci?
• · Jak nazywa się człowiek, który drukuje książki?
• · Jak należy dbać o książki?
• · Do czego służy zakładka?
• · Co oznaczają cyferki znajdujące się na dole każdej strony?
• · Jak oznaczone są książki z biblioteki? (pieczątka, nr książki)
• · Jak nazywają się sztywne kartki na początku i na końcu książki?
• · Jaka jest różnica między księgarnią a biblioteką?
• · Kto pracuje w bibliotece?
• · Jak nazywa się biblioteczny mebel z dużą liczbą szufladek, w których znajdują się karteczki z informacjami o książkach?

8. Dziecko wykonuje zakładkę do książki według własnego pomysłu .

9. Zapoznanie z zasadami  korzystania z książek  https://youtu.be/BehV1UbZXaE